19 november 2018
Prenalatenschapsmediation, verstandig?
Prenalatenschapsmediation, wat is dat
eigenlijk?
Het woord is een combinatie van nalatenschap, mediation en het
Latijnse woord pre, dat voorafgaand betekent. Het betreft dus een
mediation voorafgaand aan de nalatenschap. Een vorm van overleg
voorafgaand aan het opstellen van het testament waarbij de erflater
met zijn erfgenamen overlegt wat er met de nalatenschap moet
gebeuren. Puur juridisch gezien hoeft dit helemaal niet; een
testament is immers een eenzijdige rechtshandeling. Niemand, behalve
de notaris weet wat er in het testament staat totdat de erflater is
overleden.
Ruzies voorkomen door
verwachtingsmanagement
Niets staat echter in de weg om vóór het opstellen van het testament
daar al een keer met je erfgenamen over te spreken. Dit is zeker geen
gemakkelijke opgave maar uiteindelijk ik kan mij niet voorstellen dat
mensen het een prettig idee vinden dat hun naasten in hevige ruzies
uitbarsten wanneer het gaat om de verdeling van de erfenis of de
afwikkeling van het testament. De meeste ruzies ontstaan vermoedelijk
door onverwerkt oud zeer en onvervulde wensen en verwachtingen.
Prenalatenschapsmediation kan dan ook wel worden beschouwd als een
soort verwachtingsmanagement. Een rustig idee voor de erflater te
weten dat hij/zij er in ieder geval alles aan gedaan heeft om zulke
ruzie te voorkomen.
Eigen intenties toetsen in verbindend
samenzijn
Daarnaast is het niet onverstandig om jouw eigen ideeën over de
verdeling van de erfenis te toetsen aan de werkelijkheid; is iedereen
wel blij met wat jij haar of hem toedenkt? Luisteren naar de
verwachtingen en wensen van je nabestaanden kan nooit kwaad. Als in
vroeger dagen de oude timmerman zijn ene, handige zoon zijn kistje
met geld naliet terwijl hij zijn andere, financieel zo kundige zoon
de goed gevulde gereedschapskist schonk, sloeg wellicht toch de plank
mis. En dat terwijl hij de beste bedoelingen had om ze allebei
"breder inzetbaar" te maken!... Het gesprek zal de harmonie binnen de
familie èn jouw nagedachtenis in ieder geval ten goede kunnen komen.
Bijkomend voordeel kan zijn dat de onderlinge verbondenheid voor het
overlijden weer eens verstevigd wordt; een goed gesprek doet iedereen
goed. Elk mens wil graag gehoord worden, zeker door zijn
naasten.
Mediation helpt om het moeilijke gesprek in
veiligheid te voeren
Dat het praten over je erfenis met de mensen die het betreft niet
makkelijk is lijkt mij onloochenbaar. Niemand wil graag
geconfronteerd worden met zijn eigen dood of die van een naaste.
Prenalatenschapsmediation wil daarom vooral ook een veilige plek
creëren waar tenminste een goed gesprek op gang kan komen. De
voordelen van zo'n gesprek wegen zeker op tegen de nadelen. De
erflater kan rust vinden in de gedachte dat zij/hij de zaken zo goed
mogelijk achterlaat en de erfgenamen weten beter wat ze kunnen
verwachten. Dat geeft rust en duidelijkheid. Ieders bedoelingen en
ook wensen zijn uitgesproken. Iedereen heeft de gelegenheid gehad om
gehoord en gezien te worden.
Heeft dit stukje u aan het denken gezet? U kunt te allen tijde een
afspraak maken om de verschillende mogelijkheden te bespreken. Ik
help u graag op weg.
7 juni 2018
Uit elkaar na een samenleving
Samenleven; elk voordeel heb z'n
nadeel...
Welke vorm van samenleven je ook kiest (huwelijk, geregistreerd
partnerschap of ongehuwd samenleven); elke relatie loopt het risico
te stranden. Dat is natuurlijk niet leuk om bij stil te staan, maar
misschien toch wel realistisch. Er zijn talloze redenen waarom
partners na verloop van tijd niet meer met elkaar verder kunnen of
willen. In mijn praktijk heb ik ze allemaal al eens voorbij zien
komen, waarbij de kern veelal is dat het "toch niet zo gelopen is"
als de partners aanvankelijk van de relatie verwachtten. En dus moet
dan de samenleving ontvlecht worden.
Trouwen of ongehuwd samenleven?
Maakt het nu nog uit wat voor soort relatie het was, welke juridische
vorm de partners destijds gekozen hebben? Op deze vraag zijn
verschillende antwoorden te geven. Juridisch is er zeker een
verschil, vooral tussen het huwelijk en het geregistreerd
partnerschap enerzijds en anderzijds het ongehuwd samenleven. Welke
verschillen dat precies zijn kunt u zelf opzoeken op bijvoorbeeld de
website van de Rijksoverheid. Let bij het raadplegen van andere
bronnen over ditzelfde onderwerp er wel op of de daarin
gepresenteerde informatie recent is, want er is nogal wat veranderd
op het gebied van huwelijksvermogensrecht sind begin 2018.
Wet vs. Do-it-yourself
Ik zal u in dit stukje niet met alle finesses vermoeien. Maar kort
gezegd is er bij huwelijk en geregistreerd partnerschap van alles in
de wet geregeld over vermogen, kinderen, alimentatie en pensioen. Dit
ontbreekt echter allemaal bij het samenlevingscontract. Weliswaar kàn
één en ander wel geregeld worden in een samenleefovereenkomst, maar
dat is niet verplicht. U kunt de samenlevingsovereenkomst dan ook het
beste zien als een "do it yourself", "free-format" contract waarin de
partners naar behoefte en eigen inzicht afspraken maken over alle
voornoemde onderwerpen. Juridisch en formeel ziet een ontvlechting
van een "wettelijke" samenleving er dienovereenkomstig anders uit dan
die van een "contractuele" samenleving.
Ontvlechting: waar zit 'em de
kneep?
Levert de ontvlechting van een formeel huwelijk daarom altijd meer
problemen op? Nee, zeker niet. Een formeel huwelijk levert meer,
immers in de wet vastgelegde "rechten" en dus ook meer "plichten" op
dan bij een doorsnee samenlevingscontract het geval is en daar kun je
flink over ruziën tijdens het huwelijk, maar veel meer nog als het
tot een scheiding komt. Of een scheiding soepel verloopt hangt echter
vooral af van de (onuitgesproken) verwachtingen van beide partners
omtrent de scheidingsafwikkeling. Weten ze wat de mogelijkheden, maar
vooral ook onmogelijkheden zijn? Soms stuit ik in mijn praktijk op
irrealistisch hooggespannen verwachtingen bij een partner over de
hoogte van de te ontvangen alimentatie en soms is juist het tegendeel
het geval en voelt een partner zich oververantwoordelijk en biedt aan
meer te willen betalen dan wettelijk òf contractueel verplicht is.
Bestaanszekerheid is voor iedereen een heet hangijzer, geld is en
blijft immers een "emotioneel goedje".
Kies niet alleen je partner met zorg
uit...
Waar ik mij wel vaak zorgen over maak is dat partijen soms geen idee
hadden van de consequenties van de keuze die ze ooit maakten voor een
huwelijk, partnerschap of samenlevingscontract. Daardoor kunnen
scheve verwachtingen over hun "rechten" ontstaan en dat levert
natuurlijk een goede voedingsbodem voor een flinke escalatie. Als
echter elk van de partners wèl goed op de hoogte is, is een
ontvlechting in goed overleg meestal wel mogelijk. Mediation kan
daarvoor de basis zijn en is zeker aan te bevelen boven juridisch
getouwtrek bij een scheiding op tegenspraak via de rechter. Kortom,
het is van het grootste belang je goed te laten informeren vóórdat je
een vaste relatie vastlegt, welke van de beschikbare manieren je ook
kiest.
Kies dus niet alleen je partner met zorg uit, maar ook de vorm die je
aan je relatie wilt geven. Zowel voor adviezen over de verschillende
vormen van schriftelijke vastlegging van het samenleven èn hun
consequenties, als voor het in onderling overleg ontvlechten van de
relatie kunt u bij mij terecht. Ik help u graag verder.
4 april 2018
Gun elkaar een op maat gemaakt huwelijks- of samenleefcontract
Het is weer lente!
Het is weer lente! Het maken van trouw- en samenleefplannen zit in de
lucht. Agenda's staan vol locatiebezichtigingen en
bruidsjurkpas-sessies. Uitnodigingskaarten worden ontworpen,
geschreven en besteld. Kortom, men is druk met alles wat er komt
kijken bij het zo onvergetelijk mogelijk maken van deze 'mooiste dag
van je leven'. Kosten nog moeite worden gespaard voor deze ene,
bijzondere dag.
Toch vreemd eigenlijk dat er over alle dagen die daarna zullen komen
aanzienlijk minder wordt nagedacht! Wellicht is het juist een heel
goed idee om tevoren in een goed gesprek met elkaar te bedenken hoe
je jullie huwelijk vorm zou willen geven? Hoe zien jullie je
toekomst, hebben jullie daar dezelfde ideeën over? Hoe was dat
vroeger in de wederzijdse ouderlijke huizen? Lijken die ervaringen op
elkaar? Wil je dat het bij jullie ook zo zal zijn, of wil je het
juist helemaal anders doen? Willen jullie graag kinderen krijgen,
allebei werken, een huis kopen? Wat zijn jullie verwachtingen
daarover? En hoe zit het met de financiën, eventueel vermogen,
erfenissen of heb je misschien net een eigen bedrijf gestart? Zullen
jullie ouders op eventuele kinderen kunnen en willen passen of wordt
er juist mantelzorg van jullie verwacht? Hoe verdeel je onderling
alle lusten en lasten die op je pad zullen komen?
Wie weet zijn er moeilijke onderwerpen die je tot nu toe liever niet
onder de aandacht hebt gebracht omdat je lastige meningsverschillen
vreest? Misschien dat zelfs nu, bij het plannen van de bruiloft, er
al wrijving ontstaat door een verschil van inzichten?
Een goed gesprek
Gun elkaar naast al het plannen ook tijd om samen echt een goed
gesprek te voeren over de dromen, wensen maar ook angsten voor de
toekomst. Zorg dat je goed op de hoogte bent over alle juridische,
financiële en andere zakelijke consequenties van een huwelijk of
samenlevingsovereenkomst. Bespreek het en zet de plannen op papier en
leer tegelijkertijd hoe je moeilijke zaken op een vruchtbare manier
met elkaar kunt bespreken.
De meeste echtscheidingen komen voort uit een gebrek aan (goede)
communicatie en het daardoor ontstane onbegrip voor elkaars standpunt
en gemoedstoestand. Wat zou er dan mooier zijn dan je hier van begin
af aan bewust van te maken, en vóór je huwelijk met elkaar te leren
praten en echt naar elkaar te luisteren. Besef goed dat een notaris
slechts bevoegd is je huwelijksvoorwaarden en samenleefcontract op te
stellen. Deze hebben maar een beperkte reikwijdte: Jammer genoeg
worden hierin slechts de financiële en vermogensrechtelijke afspraken
opgetekend, en die zijn meestal niet de bron van eventuele
toekomstige onenigheid.
Mediation?
Gelukkig is er de mogelijkheid van mediation! Mediation is uitermate
geschikt om naast de financiële en vermogensrechtelijke kant van het
huwelijks- of samenleefcontract ook de relationele en emotionele kant
van het contract te bespreken en vorm te geven. Deze afspraken kunnen
dan naast de notariële huwelijksvoorwaarden op schrift worden gezet.
Daarnaast leren jullie methoden om je communicatie zo goed mogelijk
op elkaar af te stemmen, dat voorkomt problemen wanneer de
omgevingsfactoren minder feestelijk en rooskleurig zijn.
Het samen opstellen van je huwelijks- of samenleefcontract is de
beste methode om naast alle geweldig spannende
huwelijksvoorbereidingen niet alleen die éne geweldige dag samen te
plannen, maar vooral ook de rest van jullie samenzijn. Is dat niet
het mooiste cadeau wat je elkaar kunt geven, of van je ouders cadeau
kunt krijgen?
Waardevast huwelijkscadeau
Lijkt het jullie trouwlustigen wat? Ziet u als ouders de vorm van
mediation wellicht als een waardevol, toekomstgericht geschenk om aan
uw kinderen te geven? Neem dan contact op om nadere afspraken te
maken.
26 november 2017
Wat is eerlijk? emoties en echtscheiding
Echtscheiding en emoties kunnen niet los van
elkaar gezien worden
Zo betekent het woordje eerlijk voor iedereen weer iets anders en zal
het verschillende emotionele reacties oproepen. De vraag "wat is
eerlijk" stel ik niet aan mijn cliënten, maar misschien zou het
verhelderend zijn om dat wel te doen. Zonder enige twijfel krijg ik
dan van ieder van de partijen een geheel eigen invulling te horen.
Voor de ene partner zou het kunnen betekenen dat bijvoorbeeld de
financiële bezittingen precies in tweeën gedeeld moeten worden. Een
ander betrekt het mogelijk juist op de inkomsten en zal erop gebrand
zijn dat geen van beide partijen in inkomen achteruit zal gaan. Weer
een ander zal de omgangsregeling erbij betrekken en dan kan 'eerlijk'
betekenen dat elke ouder de kinderen even lang kan zien. Maar is dat
dan uitgedrukt in dagen en uren of hebben we het dan over
contacturen? En wat zouden de kinderen "eerlijk" vinden? *Eerlijk
heeft ook betrekking op wat je vroeger hebt afgesproken*. Was het de
oorspronkelijk bedoeling, toen de relatie begon, dat er een
"traditionele rolverdeling" zou zijn of hadden de beide partners voor
ogen dat ieder zo veel mogelijk zelfstandig zou zijn en dat er een
eerlijke afweging gemaakt zou worden tussen kostwinning enerzijds en
uitvoering van de zorgtaken anderzijds? Zijn deze uitgangspunten
tijdens het huwelijk ook zo gebleven en nageleefd of heeft de
werkelijkheid deze wensen ingehaald? Heeft dat de mening over een
eerlijke echtscheiding veranderd?
Mediation probeert om de scheidende partijen
naar elkaar te laten luisteren:
"Wat wil ik en wat wil mijn partner nu precies. Wat is voor mij
eerlijk en wat is eerlijk voor de ander?" Samen naar de mediator gaan
voor een echtscheiding is heel lastig; eigenlijk wil je al niet meer
naar elkaar luisteren. Maar de rechter zal weer een eigen
interpretatie van het geschil geven en zal de uitkomst dan wel
'eerlijk' zijn? Misschien is het dan wel zo prettig om te proberen
het conflict zoveel mogelijk in eigen hand te houden. De emoties die
opkomen bij een echtscheiding zul je op de een of andere manier toch
moeten verwerken. Zodra je het echtscheidingsproces uit handen geeft
verlies je ook de mogelijkheid om geleidelijk de negatieve en
destructieve emoties om te buigen in constructieve emoties. Tijdens
de mediation beweeg je doorgaans 'organisch' door het hele palet aan
opkomende emoties. In een procedure voor de rechter blijven partijen
vaak hangen in de negatieve gevoelens. Deze negatieve emoties hebben
vervolgens ook hun weerslag op de kinderen. Kinderen kunnen vaak nog
wel berusten in een echtscheiding, maar ruzie tussen de ouders is
waar ze echt bang voor zijn. Ze houden immers van beide ouders en
willen niet hoeven kiezen of hun gevoelens voor papa of mama moeten
verbergen.
Wat is eerlijk voor de
kinderen?
De kinderen staan buiten het geruzie van hun ouders. Voor de kinderen
betekent 'eerlijk' dat hun ouders naar hen en naar elkaar blijven
luisteren en dat ze beide ouders even lief mogen blijven vinden. De
kinderen hebben immers niet voor de echtscheiding gekozen. Tijdens de
mediation is het de bedoeling dat de scheidende partners leren inzien
dat hun partnerrelatie een andere is dan hun ouderschap. Ouder
blijven ze alle twee, hun hele leven lang. Dat geeft de ouders ook de
verantwoordelijkheid om hierover na te denken en te proberen er samen
vorm aan te geven. De kinderen kunnen ook een stem krijgen tijdens de
mediation. Als daar behoefte aan is kan ik met de kinderen praten
over wat voor hen eerlijk is, hoe zij tegen die hele scheiding
aankijken en hoe we dat gezamenlijk aan de ouders kenbaar kunnen
maken? *Wat is een 'eerlijke' echtscheiding?* Een echtscheiding
waarbij naar iedereen goed is geluisterd, waar partijen gehoord zijn
en waar ouders met elkaar goed naar de kinderen luisteren!
Reactie naar aanleiding van de facebook advertentie "Mediation via
Advocatuur Weiland is oplossingsgericht en eerlijk"
11 oktober 2017
Mediation, voorkomen is beter dan genezen
De afgelopen jaren richt ik mij meer en meer op familie mediation. Het betreft hier niet alleen echtscheidingsbemiddeling maar ook in een voorstadium de prenups (op maat gesneden huwelijksvoorwaarden) prenalatenschapsmediation en postnalatenschapsmediation. Een langdurige relatie met elkaar aangaan is een dynamisch proces. Verwachtingen, zienswijzen en belangen kunnen tegenstrijdig zijn en er spelen altijd juridische aspecten op de achtergrond. Conflictpreventie is daarom belangrijk wanneer je familiebanden wilt aangaan en behouden. Door mijn jaren als familierechtjurist en met de opgedane ervaring van scheidingsmediations beschik ik niet alleen over inhoudelijke kennis maar ook over de vaardigheden en technieken van een mediator. Overweeg je om te gaan trouwen of denk je juist aan uit elkaar gaan, ligt er een conflict op de loer met familieleden over een erfenis of wil je juist als erflater de verdeling van de erfenis zo goed mogelijk regelen? Schroom niet om contact op te nemen. Het eerste halfuur is kosteloos.